Bộ Khoa học và Công nghệ hướng dẫn xây dựng Khung kiến trúc số cấp bộ, cấp tỉnh

Ngày 27/10/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Văn bản số 2943/CĐSQG-CNCPS hướng dẫn xây dựng Đề cương Khung kiến trúc số cấp bộ, cấp tỉnh theo Khung kiến trúc tổng thể quốc gia số. Văn bản này được xem là kim chỉ nam giúp các bộ, ngành, địa phương triển khai chuyển đổi số thống nhất, đồng bộ, góp phần phát triển chính quyền số, kinh tế số và xã hội số trên phạm vi toàn quốc.

Sơ đồ khái quát Khung Kiến trúc Chính phủ số Việt Nam cung cấp bức tranh tổng thể về các thành phần chính của Chính phủ số Việt Nam (Ảnh minh họa)

Khung kiến trúc số – Nền tảng cho chuyển đổi số địa phương

Theo hướng dẫn, Khung kiến trúc số cấp tỉnh là công cụ quan trọng giúp địa phương định hướng tổng thể việc xây dựng, phát triển hạ tầng số, dữ liệu số và ứng dụng số.

Việc xây dựng, cập nhật Khung kiến trúc số nhằm đảm bảo đồng bộ với Khung kiến trúc tổng thể quốc gia số, đồng thời phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của từng tỉnh, thành phố.

Khung kiến trúc số cấp tỉnh gồm nhiều nội dung trọng tâm như xác định mục tiêu, phạm vi áp dụng, nguyên tắc, tầm nhìn, cùng kế hoạch phát triển và định hướng chuyển đổi số của địa phương.

Đặc biệt, các địa phương cần mô tả rõ hiện trạng hạ tầng số, dữ liệu, nền tảng lõi, ứng dụng dùng chung và an ninh mạng, từ đó đề xuất khung kiến trúc mục tiêu, thể hiện sự kế thừa, liên thông và tối ưu nguồn lực.

Ứng dụng công nghệ mới, bảo đảm an ninh mạng và chủ quyền số

Một điểm nhấn trong hướng dẫn của Bộ là yêu cầu các địa phương đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số mới như trí tuệ nhân tạo (AI), phân tích dữ liệu lớn (Big Data), điện toán đám mây, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và cung cấp dịch vụ công.

Các cơ quan, tổ chức khi xây dựng cơ sở dữ liệu phải tuân thủ nguyên tắc “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung”, đồng thời đăng ký, công bố và tuân thủ chuẩn API quốc gia thông qua Nền tảng V-APEX, bảo đảm liên thông và kết nối thống nhất trên toàn quốc.

Bộ cũng yêu cầu các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của địa phương sử dụng Trung tâm Dữ liệu Quốc gia và Nền tảng phòng vệ mạng quốc gia nhằm đảm bảo an ninh mạng và bảo vệ chủ quyền số.

Các kênh tương tác giữa chính quyền và người dân, doanh nghiệp được thống nhất qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia (trên web) và ứng dụng VNeID (trên di động), giúp người dân tiếp cận dịch vụ công nhanh chóng, an toàn và thuận tiện.

Phân tích khoảng cách, xây dựng lộ trình và bảo đảm nguồn lực

Theo yêu cầu, các địa phương cần tiến hành phân tích khoảng cách giữa kiến trúc hiện trạng và kiến trúc mục tiêu, từ đó xây dựng lộ trình triển khai cụ thể theo từng giai đoạn.

Danh mục nhiệm vụ, cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp, cùng các giải pháp về nhân lực, cơ chế, tài chính đều phải được xác định rõ ràng, phù hợp với kế hoạch chuyển đổi số quốc gia.

Bộ Khoa học và Công nghệ cũng nhấn mạnh yêu cầu duy trì, cập nhật thường xuyên Khung kiến trúc số cấp tỉnh, bảo đảm tính liên tục và kế thừa giữa các phiên bản.

Tài liệu được trình bày theo định dạng chuẩn (.doc/.docx), có mục lục, sơ đồ, bảng biểu được đánh chỉ mục, sử dụng các công cụ phổ biến như Visio, UML, BPMN để thể hiện quy trình nghiệp vụ và mô hình dữ liệu một cách trực quan, thống nhất.

Hướng tới chính quyền số hiện đại, thống nhất và hiệu quả

Việc ban hành hướng dẫn này giúp các bộ, ngành, địa phương có cơ sở thống nhất trong việc xây dựng Khung kiến trúc số, tránh đầu tư trùng lặp, lãng phí nguồn lực.

Đồng thời, văn bản cũng góp phần thúc đẩy kết nối, chia sẻ dữ liệu, khai thác hiệu quả các nền tảng số và hệ thống thông tin dùng chung đã được triển khai ở cấp quốc gia.

Với sự chỉ đạo thống nhất từ trung ương và nỗ lực của các địa phương, Khung kiến trúc số cấp tỉnh sẽ trở thành nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển đổi số toàn diện, hướng tới xây dựng chính quyền số hiện đại, minh bạch, phục vụ người dân và doanh nghiệp hiệu quả hơn./.

Bá Thăng - Văn phòng Sở KH&CN